Wielkopolskie Towarzystwo Genealogiczne GNIAZDO

Forum dyskusyjne WTG GNIAZDO
Teraz jest 05 gru 2024, 05:02

Strefa czasowa: UTC + 1




Utwórz nowy wątek Odpowiedz w wątku  [ Posty: 9 ] 
Autor Wiadomość
 Tytuł: Status ?
PostNapisane: 10 lip 2013, 20:09 
Offline
Avatar użytkownika

Dołączył(a): 26 kwi 2010, 20:59
Posty: 112
Lokalizacja: Wąsowo pow. Nowy Tomyśl
Przeglądając w Dolsku akta urodzeń natrafiłem w poz 85 w 1831r na zapis statusu chrzestnego:
Józef Domachowski - ręczniak. Zapis był po łacinie ale ten status był wpisany po polsku. Zaintrygowało mnie to. Czy ktoś z koleżeństwa może przybliżyć mi ten status. Zbyszek

_________________
>Navigare necesse est<
Poszukuję: Przydrożny, Grześkowiak, Bryłka.


Góra
 Zobacz profil  
 
 Tytuł: Re: Status ?
PostNapisane: 10 lip 2013, 20:43 
Offline
Avatar użytkownika

Dołączył(a): 14 sty 2007, 16:29
Posty: 587
Lokalizacja: Nowa Ruda dolnośląskie
Ręczniak to pracownik folwarczny zatrudniony do ciężkich prac polowych np rozrzucanie obornika, kopanie, sianie czy koszenie.

_________________
pozdrawiam
Jola Mazur

Włodarczyk Suśnia Mokronos, par Kobierno, Orla - Koźmin, Wielowieś
Wachowiak Frankowiak par Wyganów
Jończak Błaszczyk/Błaszak Mokronos
Zieleziński Krenc Sulmierzyce
Dymek Połajewo
Narożyński par. Objezierze/Oborniki


Góra
 Zobacz profil  
 
 Tytuł: Re: Status ?
PostNapisane: 10 lip 2013, 21:33 
Offline
Avatar użytkownika

Dołączył(a): 26 kwi 2010, 20:59
Posty: 112
Lokalizacja: Wąsowo pow. Nowy Tomyśl
Pięknie dziękuję za natychmiastowe wyjaśnienie. Pozdrawiam serdecznie. Zbyszek

_________________
>Navigare necesse est<
Poszukuję: Przydrożny, Grześkowiak, Bryłka.


Góra
 Zobacz profil  
 
 Tytuł: Re: Status ?
PostNapisane: 16 lis 2013, 23:09 
Offline
Avatar użytkownika

Dołączył(a): 07 lip 2011, 12:59
Posty: 211
Lokalizacja: Śrem-Kórnik
Witam!
W akcie zgonu Małgorzaty Łabrzyckiej w kolumnie Conditio jest następujący zapis "vidua ex colonisa = chlebownica Co to oznacza? Kim była ta chlebownica, Wiadomo że była wdową.
http://szukajwarchiwach.pl/53/3274/0/6. ... /#tabSkany

Pozdrawiam Piotr


Góra
 Zobacz profil  
 
 Tytuł: Re: Status ?
PostNapisane: 18 lis 2013, 00:06 
Offline
Avatar użytkownika

Dołączył(a): 20 kwi 2009, 17:30
Posty: 5182
szperacz napisał(a):
...zapis "vidua ex colonisa = chlebownica Co to oznacza? Kim była ta chlebownica, Wiadomo że była wdową. ...

Piotrze.

Poszperałam troszeczkę w słownikach i w necie.
Jednoznacznej odpowiedzi nie znalazłam, ale rozszyfrowałabym ten zwrot jako:
wdowa, wieśniaczka na wycugu.

Chlebodawca - ten który daje chleb,
chlebownica - otrzymująca ten chleb.
Sądząc po wieku zmarłej, zapisała gospodarstwo pod warunkiem otrzymania wymiaru czyli wycugu, z którego się utrzymywała.
Wymiar był zapisywany również w naturze, zatem jajka, mąka, zboże, ziemniaki, a być może i upieczony chleb stanowił zapisane utrzymanie wymierników, wycugarzy, (chlebowników) - może stąd określenie chlebownica, bo była już sama?
Nie wiem czy dobrze myślę?

_________________
Pozdrawiam Danka

Nie umiera ten, kto trwa w pamięci żywych.
ks. Jan Twardowski


Góra
 Zobacz profil  
 
 Tytuł: Re: Status ?
PostNapisane: 18 lis 2013, 21:43 
Offline
Avatar użytkownika

Dołączył(a): 07 lip 2011, 12:59
Posty: 211
Lokalizacja: Śrem-Kórnik
Danko!

Dziękuję bardzo za wyjaśnienie.

Pozdrawiam Piotr

_________________
Pozdrawiam
Piotr Guzik


Góra
 Zobacz profil  
 
 Tytuł: Re: Status ?
PostNapisane: 18 lis 2013, 21:45 
Offline
Avatar użytkownika

Dołączył(a): 21 lis 2006, 16:07
Posty: 3787
Też widywałem to słowo (chlebownik) w kontekście wskazującym na użycie w sensie dożywotnika (wymiernika, wycużnika itd.). Ale definicji nigdzie nie spotkałem.

_________________
Łukasz Bielecki

...et Marcus genuit Lucam. Lucas autem genuit Ignatium.


Góra
 Zobacz profil  
 
 Tytuł: Re: Status ?
PostNapisane: 18 lis 2013, 22:14 
Offline
Avatar użytkownika

Dołączył(a): 06 paź 2007, 21:45
Posty: 1713
Lokalizacja: Gdańsk
Wszystko wskazuje, że chlebownik na chlebówce to nazwy regionalne, gwarowe.

Chlebówka - utrzymanie zapewnione do końca życia, dożywocie.
źródło: M Karaś "Słownik gwar polskich" Ossolineum, Polska Akad Nauk, 1977

I jeszcze fragment z "Atlasu języka i kultury ludowej Wielkopolski” t. 11,Część 2.

A na przykład "Słownik języka polskiego" Lindego wskazuje na całkowicie inne znaczenie, co potwierdzałoby powyższą tezę.

_________________
Pozdrawiam
Lila Molenda

http://www.molendowie.eu
http://www.rychwiccy.eu

Szukam:
1.Skąd przybył do par. Komorniki JAN MOLENDA (*ok.1759,+29.10.1839 Kotowo) z żoną FRANCISZKĄ (*ok.1774,+1.09.1859 Sapowice)? Gdzie i kiedy wzięli ślub?
2.Gdzie urodził się ok.1806 r. ich syn, ANDRZEJ MOLENDA?


Góra
 Zobacz profil  
 
 Tytuł: Re: Status ?
PostNapisane: 19 lis 2013, 12:17 
Offline
Avatar użytkownika

Dołączył(a): 07 lip 2011, 12:59
Posty: 211
Lokalizacja: Śrem-Kórnik
Lilu!

Dziękuję za wskazanie źródeł, gdzie mogę szukać wyjaśnienia różnych określeń występujących w odnajdywanych dokumentach.

Piotr

_________________
Pozdrawiam
Piotr Guzik


Góra
 Zobacz profil  
 
Wyświetl posty nie starsze niż:  Sortuj wg  
Utwórz nowy wątek Odpowiedz w wątku  [ Posty: 9 ] 

Strefa czasowa: UTC + 1


Kto przegląda forum

Użytkownicy przeglądający ten dział: Brak zidentyfikowanych użytkowników i 16 gości


Nie możesz rozpoczynać nowych wątków
Nie możesz odpowiadać w wątkach
Nie możesz edytować swoich postów
Nie możesz usuwać swoich postów

Szukaj:
Skocz do:  
POWERED_BY
Przyjazne użytkownikom polskie wsparcie phpBB3 - phpBB3.PL