Wielkopolskie Towarzystwo Genealogiczne GNIAZDO

Witam,
Czy słyszał ktoś o kościele jak w tytule - początek XVIII wieku.
Musiała to być jakaś kaplica, bo chrzty były wpisywane do ksiąg parafii Bnin.

_________________
Pozdrawiam
Henryk Krzyżan

W SGKP w haśle Bnin jest wzmianka , że kiedyś do parafii Bnin należały kościoły w Błażejewie, Mieczewie i Radzewie. Na mapie Prus Południowych Gilly'ego z 1803 jest zaznaczony kościół w Błażejewie.
W książce Calliera "Powiat pyzdrski w XVI wieku. Szkic geograficzno-historyczny" jest wzmianka o wcieleniu kościoła św. Urszuli z Błażejewa do parafii bnińskiej w 1513 roku.

Pozdrawiam
Janusz

Wielkie dzięki! O innych kościołach się nie doczytałem, ale watro to wiedzieć.

_________________
Pozdrawiam
Henryk Krzyżan

Garść uzupełnień do wątku

1) Kościół w Błażejewie pod wezwaniem św. Urszuli i Towarzyszek powstał prawdopodobnie w XIV wieku, jednak nie zachował się żaden dokument fundacyjny. W 1513 roku został włączony jako część prepozytury w Bninie. Znanymi z imienia plebanami byli:
- Marek (1425-1429)
- Andrzej z Koźmina (do 1479)
- Maciej z Pniew (1479, 1482)
- Stanisław (1508, 1513).
Co ciekawe, w świetle Liber Beneficiorum z 1510 roku prepozyt bniński jeszcze przed formalnym włączeniem Błażejewa do prepozytury, pobierał z tamtejszych 8 łanów osiadłych (pozostałe 4 łany były opustoszałe) meszne w wysokości miary żyta i miary owsa, zaś dziedzic wsi pobierał dziesięciny. Z kolei sam kościół w Błażejewie posiadał jedyny dochód w wysokości 10 grzywien czynszu rocznego dla plebana, tj. 5 grzywien z Kobylina i 5 grzywien z Miłosławia.
Kościół przez lata znajdował się w różnym stanie. Jeszcze według wizytacji z 1784 roku kościół znajdował się w bardzo dobrym stanie, gdyż został odrestaurowany staraniem ks. Marcina Wenclewicza (zm. 1782). Ostatecznie kościół rozebrano w 1816 roku, a drewno z rozbiórki sprzedano dwa lata później.

2) Kościół w Mieczewie. Parafia pojawia się w źródłach na początku XV wieku. Znani z imienia duchowni:
- Kwiatko (Quathko, Quiathko), pleban (1404-1408)
- Wojciech, wikariusz (1434)
- Wojciech, pleban (1449)
- Szymon, wikariusz (1449)
- Grzegorz, pleban (1508)
- Andrzej, pleban (1546-1549).
Według Liber Beneficiorum z 1510 roku parafia obejmowała miejscowości:
- Mieczewo: 8 łanów osiadłych, 5 opustoszałych; z osiadłych pleban pobierał meszne, a z folwarku pańskiego dziesięcinę
- Dobiertki (Dobyethki): 5 łanów osiadłych, pół opustoszałego, jeden zagrodnik; kmiecie płacili z każdego półłanu 6 groszy i po miarze żyta i owsa; podobnie sołtys uprawiający jeden cały łan dawał po miarze żyta i owsa
- Czeczewo (Czyczewo) i Góra: wsie wówczas już opustoszałe
- Czołowo: 2 łany osiadłe, opustoszałych nie wiadomo ile; jeden kmieć na połowie łanu płacił dziesięcinę, pozostali płacili meszne.
Z kolei z Mieczewa prepozyt bniński pobierał wiardunki (zapewne dziesięciny).
Nie wiadomo, kiedy parafię przyłączono do Bnina, jednak kościoła we wsi nie było już w 1639 roku, o czym donosi wizytacja Strzałkowskiego (w miejscu kościoła ustawiono krzyż).

3) Kościół NMP i św. Mikołaja w Radzewie. Parafia również znana od początku XV wieku. Znani z imienia plebani:
- Mikołaj (1404, 1409, 1417-1418, 1423)
- Jan (1429)
- Paweł (1470)
- Wojciech (1508)
Według Liber Beneficiorum z 1510 roku patronat nad kościołem sprawował Łukasz Górka i dziedzic wsi, a do parafii należały wsie:
- Radzewo: 8 łanów osiadłych, 12 opustoszałych, dwóch zagrodników pana Piotra [Radzewskiego]; kmiecie płacili małdraty biskupowi poznańskiemu i po 6 groszy, plebanowi meszne, a z folwarków dziesięcinę
- Młyny (obecnie Trzykolne Młyny): 4 łany opustoszałe; uprawiający te łany płacili dziesięcinę na prebendę w kościele NMP in Summo w Poznaniu; dwóch zagrodników; młyn wielki zwany Nadolny (należący do Łukasza [Górki]) co piątek dawał plebanowi korzec żyta lub mąki; również dwa inne młyny od każdego koła młyńskiego dawały po miarze żyta rocznie
- Kantorowo: jeden łan osiadły pana Łukasza [Górki] i dwa pana Moreckiego, 6 opustoszałych; ze wsi dawano 6 korców żyta, 6 korców owsa, 3 grosze na ołtarz [Mikołaja] Czepla w katedrze poznańskiej i meszne plebanowi
- Niesłabin, wieś kapitulna: 8 łanów osiadłych, dwie karczmy, dwóch zagrodników; meszne płacone plebanowi
- Orkowo, wieś biskupia: 6 łanów osiadłych, jedna karczma, trzech zagrodników, 4 łany opustoszałe
- Konarskie: 8,5 łanów osiadłych, trzy opustoszałe; płacono małdratę Czeplowi kanonikowi poznańskiemu na ołtarz wraz z 6 groszami
- Czmoń: 8 łanów osiadłych, 6 opustoszałych; również płacono Czeplowi małdratę i 6 groszy.
Ze wszystkich wsi płacono plebanowi meszne.
Parafię radzewską włączono w 1616 roku do parafii bnińskiej. W 1639 roku kościół był mocno zniszczony, zaś w 1696 roku już nie istniał. Jednak w 1710 roku zbudowano drewnianą kapliczkę, która stała tam do 1824 roku. Dziś w nawiązaniu do dawnego kościoła główna ulica Radzewa nosi imię św. Mikołaja.

_________________
Pozdrawiam
Wojciech

***

Bardzo ciekawe informacje. Wyłowiłem też coś dla siebie, bo wielokrotnie powtarza się nazwa Młyny i potwierdziło się moje przypuszczenie, że to dzisiejsze Trzykolne Młyny.
Jedno mnie zastanawia, bo kościół w Błażejewie w księgach z XVIII wieku jest pod wezwaniem św. Walentego, a nie św. Urszuli.
Często pojawiają się też chrzty dzieci urodzonych w Koszutach, a chrzestnymi są przeważnie Koszutscy.

_________________
Pozdrawiam
Henryk Krzyżan

W Koszutach w tym czasie był problem ze stałym obsadzeniem probostwa, przez co dzieci często chrzczono w okolicy. W tym czasie pojawiają się również wpisy z Koszut w Śnieciskach czy w Środzie.
Czy mógłbyś podać, w których latach kościół w Błażejewie ma zapisane wezwanie św. Walentego? Pytam, ponieważ do tej pory we wszystkich znanych mi źródłach kościół był jednak pod wezwaniem św. Urszuli.

_________________
Pozdrawiam
Wojciech

***

Kościół św. Walentego jest wymieniany na przełomie XVII i XVIII wieku, na pewno do lat 20-tych. Gdyby wpis był jednorazowy, to pomyślał bym, że to pomyłka, ale są przynajmniej kilka razy.

_________________
Pozdrawiam
Henryk Krzyżan